घरातल्या कचऱ्याचं नक्की काय करायचं?

A Resource bank of recycling and waste management services

बऱ्याचदा वेगवेगळ्या प्रकारच्या कचऱ्याचं नेमकं काय करायचं हे आपल्याला माहिती नसतं म्हणून आपण कचऱ्याची योग्य विल्हेवाट लावत नाही. पण आपल्या अगदी छोट्यातल्या छोट्या कृतीनेसुद्धा फरक पडणार आहे.

सगळ्यांत आधी आपण एक जबाबदार ग्राहक बनू या. आपण किती आणि काय विकत घेत आहोत, त्यानी कमीत कमी कचरा, प्रदूषण कसं होईल हे बघू या. त्यासाठी ऑयकॉस फॉर इकॉलॉजिकल सर्विसेस ह्या संस्थेनी तयार केलेलं हे ‘A Detox Guide for Home’ नक्की वाचा. आपल्या घरापासून सुरुवात करू या.

ओल्या कचऱ्याचं काय कराल?

ओला कचरा वेगळा करून त्याचं कंपोस्टिंग करता येईल. कंपोस्टिंग कसं करायचं ह्याची माहिती इंटरनेटवर उपलब्ध आहे.

मदतीसाठी तुम्ही ह्या संस्थांना संपर्क करू शकता: ProEarth, Poornam Ecovision

Poornam Ecovision - https://poornamecovision.org/contact-us

ProEarth - https://proearth.in/

Simple tips:

आपली नखं, केस, घरातली धूळ हा सुद्धा ओला कचरा आहे. तो आपल्या बागेत किंवा कुंडीमध्ये टाकता येईल.

पालापाचोळा

घराभोवती, सोसायटीमध्ये पडणारा पालापाचोळा जाळण्यापेक्षा आम्हाला द्या.

BrownLeaf - https://brownleaf.org/

प्लास्टिक

Simple tips:

बाहेर जाताना नेहमी एक कापडी पिशवी, पाण्याची बाटली आणि एक रिकामा डबा बरोबर ठेवू या.
आपल्या जवळच्या,local दुकानांमधून शक्यतो खरेदी करू या म्हणजे packaging साठी लागणारं प्लास्टिक आणि पार्सल घरापर्यंत पोहचण्यासाठी होणारं कार्बन फूटप्रिंट कमी होईल.
रोज दुधाची पिशवी कापताना छोटा कोपरा न कापता, एक cut देऊन पूर्ण पिशवी तशीच राहील असं बघू. असे छोटे प्लास्टिकचे तुकडे म्हणजेच micro plastic recycle करता येत नाही. ते तसंच राहतं, बरयाचदा मातीत आणि प्राण्यांच्या पोटात जातं.
Packaged food, bottled water टाळू या.
वर्तमानपत्राची garbage bin liners घरच्या घरी तयार करू या. https://www.youtube.com/watch?v=X0rEoKQZy0o

तुम्ही प्लास्टिक recycling ला कुठे देऊ शकता?

प्लास्टिक recycling ला देताना ते स्वच्छ धुवून, वाळवलेलं असावं.

reCharkha (Non-recyclable), Janwani, Poornam Ecovision, Scrapcash (Recyclable)

जुने कपडे

Simple tips:

चांगले पण आपल्याला किंवा मुलांना छोटे होणारे कपडे आपण आपल्या कुटुंबामधल्या मुलांना, मोठ्यांना किंवा एखाद्या गरजू व्यक्तीला देऊ शकतो. ह्या संस्था पण जुने कपडे घेतात:

वंचित विकास, नारायण पेठ. फोन नंबर - 020-24454658, 7972086730,

Scrapcash, Janwani, Poornam Ecovision

भांडी

भांड्यांच्या दुकानात मोडीत जुनी भांडी देता येतात. पुण्यात अप्पा बळवंत चौकामध्ये अशी काही दुकानं आहेत. प्रत्येक शहरात अशी दुकानं शोधली तर नक्की मिळतील.

मुलांची खेळणी, जुनी पुस्तकं

मुलांसाठी खेळणी घेताना आणि देताना विचार करू या. टिकाऊ आणि गरजेची खेळणी घेऊन ती नंतर ज्यांना त्यांचा उपयोग आहे त्यांना देऊ या. खेळाची लायब्ररी सुद्धा लावता येईल.

जनवाणी

काच सामान, थर्मोकॉल

जुन्या tubes, दिवे, फुटलेलं काचेचं सामान बरयाचदा भंगारवाले सुद्धा घेत नाहीत आणि ते तसंच कचरापेटीत टाकलं तर त्याचं recycling करणं अवघड जातं आणि काचेचं सामान वेगळं करताना सफाई कामगारांच्या हाताला कापू शकतं.

जनवाणी, Scrapcash

इलेक्ट्रॉनिक्स

सध्या E-waste चं वाढतं प्रमाण बघता आपण त्याची योग्यप्रकारे विल्हेवाट लागतीये का हे आपण बघायला हवं.

Battery Cells - Sorting Swans,

Other e-waste - Janwani, Poornam Ecovision

Bedsheets/ Curtains in good condition

Sustainable Era

Used Cooking Oil

ServCare - https://www.servcare.com/

Blank notebook Pages - Duwa Foundation

https://youtu.be/Farc1gT20PU?si=iWNSICkSNRXgIMKi

Ecofriendly gifts/ Upcycled Products/ Non-toxic chemical products -

Earthing Store, Poornam Ecovision Online Store, Handmade Paper Institute

Information about the organisations: (There are many english words which we will anyway use it in Marathi like composting, recycling so I have kept this part in English)

Poornam Ecovision - https://poornamecovision.org/contact-us

Provides door to door solutions for wet waste composting, fabric upcycling, e-waste and plastic.

Rajesh Manerikar +91 75880 65205

ProEarth - https://proearth.in/

Composting Service - We design, implement and operate composting in residential complexes.

Garden Waste Collection - Collection of leaves, branches and coconut shells for soil development

Dry Waste Recycling

Anil Gokarn +91 98812 54920

BrownLeaf - https://brownleaf.org/

To help you manage dry leaves in eco-friendly manner

reCharkha - https://www.recharkha.org/pages/donate-plastic

Donate waste plastic papers and wrappers