Christmas information in Marathi | नाताळ: ख्रिसमसची माहिती मराठीत 

लेखक :  प्राजक्ता देशपांडे

डिसेंबर महिना आला की, सगळीकडे ख्रिस्तमस ट्री दिसू लागतात, दुकानात काचेच्या कपाटातले केक्स लक्ष वेधून घेतात, तर कानावर जिंगल बेलची धून ऐकू आली की समजावं ख्रिसमसची जादू हवेत पसरली आहे. Christmas information in Marathi शोधत असाल, तर जाणून घ्या, हा सण केवळ धार्मिक सण नसून, तो आनंद, प्रेम, आणि एकोप्याचा जागतिक उत्सव कसा बनला आहे.

ख्रिसमस, म्हणजेच नाताळ, हा जगभरात मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो. विशेषतः ख्रिश्चन धर्मीयांसाठी हा सर्वात महत्वाचा सण आहे. प्रभू येशू ख्रिस्ताचा जन्मदिवस म्हणून २५ डिसेंबरला हा सण साजरा केला जातो. ख्रिश्चन धर्मानुसार, येशू ख्रिस्त हे देवाचे पुत्र होते आणि ते मानवजातीला वाचवण्यासाठी पृथ्वीवर आले होते. त्यांचा जन्म बेथलहेम येथे झाला होता. इसवी सन ३४५ मध्ये, पोप ज्युलियस पहिला यांनी २५ डिसेंबर हा दिवस येशूंचा जन्मदिवस म्हणून निश्चित केला. ख्रिसमस ला नाताळ असेही म्हणतात, 'नाताळ' हा शब्द 'जन्म' या अर्थाच्या 'नातूय' या लॅटिन शब्दावरून आला आहे.

ख्रिसमस ट्री हे या सणाचे एक महत्वाचे प्रतीक आहे. ख्रिसमसच्या काळात घरोघरी ख्रिसमस ट्री उभारले जातात आणि त्याला आकर्षकपणे सजवले जाते. ख्रिसमस ट्री हे एक सूचिपर्णी झाड (evergreen tree) असते ज्याला दिवे, रंगीबेरंगी वस्तू, चांदण्या आणि इतर सजावटीच्या वस्तूंनी सजवले जाते. ख्रिसमस ट्री शाश्वत जीवन आणि आशावादाचे प्रतीक मानले जाते.

लालबुंद कपडे घालणारा आणि सर्व लहान मुलांना भेटवस्तू वाटत फिरणारा सांताक्लॉज हे ख्रिसमसचे प्रमुख आकर्षण आहे. सांताक्लॉज म्हणजेच संत निकोलस चौथ्या शतकात मायरा (आधुनिक तुर्की) येथे बिशप होते. ते त्यांच्या दानशूर स्वभावासाठी आणि गरीब व गरजूंना मदत करण्यासाठी प्रसिद्ध होते. संत निकोलसच्या मृत्यूनंतर, त्यांची आठवण म्हणून त्यांच्या नावाने दानधर्म करण्याची परंपरा सुरू झाली. कालांतराने, संत निकोलसची कथा सांताक्लॉजच्या रूपात विकसित झाली.सांता क्लॉज रात्री घरोघरी जाऊन लहान मुलांसाठी भेटवस्तू ठेवतात, अशी मान्यता आहे. ते लाल रंगाचा पोशाख, पांढरी दाढी आणि काळे बूट घालतात. त्यांच्या हातात एक मोठी थैली असते, ज्यात मुलांसाठी खेळणी आणि इतर भेटवस्तू असतात.

ख्रिसमसच्या दिवशी चर्चमध्ये विशेष मिस्सा आयोजित केली जाते, ज्याला 'ख्रिसमस मिस्सा' किंवा 'मध्यरात्रीची मिस्सा' (Midnight Mass) असेही म्हणतात. ही मिस्सा साधारणतः २४ डिसेंबरच्या रात्री किंवा २५ डिसेंबरच्या पहाटे आयोजित केली जाते. मिस्सामध्ये प्रार्थना, बायबलचे वाचन, गायनचा समावेश असतो. या मिस्सा व्यतिरिक्त अनेक कानांना गोड़ वाटणारी ख्रिसमसची गाणी गायली जातात त्याला आपण ख्रिसमस कॅरॉल्स म्हणून ओळखतो. ख्रिसमस कॅरॉल्स ही  ख्रिसमसची खास गाणी आहेत, जी  चर्चमध्ये, घरांमध्ये आणि सार्वजनिक ठिकाणी गायली जातात. ही गाणी येशू ख्रिस्ताच्या जन्माची कथा आणि ख्रिसमसचा संदेश सांगतात. अनेक संगीतकार ख्रिसमससाठी खास अल्बम तयार करतात, ज्यात पारंपरिक आणि नवीन गाण्यांचा समावेश असतो.

ख्रिसमसच्या सुमारास ख्रिस्ती घरांमध्ये आणि चर्चमध्ये "ख्रिसमस क्रिब"  हा येशू ख्रिस्ताच्या जन्माचा पवित्र देखावा उभारला जातो. गोठा, बालरूपातील येशू, येशूची आई या सगळ्याचा या देखाव्या मध्ये समावेश असतो. क्रिब तयार करण्याची परंपरा १३ व्या शतकात संत फ्रान्सिस ऑफ असिसी यांनी सुरू केली. त्यांनी बेथलेहेमच्या गोठ्याची प्रतिकृती तयार केली आणि त्यात जिवंत प्राणी ठेवले. त्यानंतर, ही परंपरा जगभरात पसरली.

ख्रिसमस हा जगभरात मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो, पण प्रत्येक देशाची स्वतःची अशी वेगळी पद्धत आणि परंपरा आहे. जर्मनीमध्ये ख्रिसमस ट्रीची सुरुवात झाली, असे मानले जाते. तर इटलीमध्ये 'प्रेसेपिओ' (Presepio) म्हणजे येशूच्या जन्माचा देखावा तयार करण्याची परंपरा आहे. फ्रान्समध्ये 'रेव्हेयॉन' (Réveillon) नावाचे मध्यरात्रीचे जेवण खूप महत्त्वाचे असते, ज्यात कुटुंबे एकत्र जेवतात आणि आनंद साजरा करतात. अमेरिकेत ख्रिसमस ट्री, सांता क्लॉज आणि भेटवस्तू देण्याची परंपरा मोठ्या प्रमाणावर पाळली जाते. येथे ख्रिसमसच्या दिवशी कुटुंबे एकत्र जमून टर्कीचे जेवण करतात. ब्राझीलमध्ये तर ख्रिसमस चक्क उन्हाळ्यात येतो, त्यामुळे येथे समुद्रकिनाऱ्यावर पार्ट्या आणि उत्सव साजरे केले जातात. मेक्सिकोमध्ये 'पोसाडास' (Posadas) नावाचे नऊ दिवसांचे उत्सव साजरे केले जातात, ज्यात येशूच्या जन्माच्या प्रतीक्षेची कथा सादर केली जाते. फिलिपाईन्समध्ये जगातील सर्वात जास्त काळ चालणारा ख्रिसमस उत्सव साजरा केला जातो, जो सप्टेंबरमध्ये सुरू होऊन जानेवारीपर्यंत चालतो. याव्यतिरिक्त, अनेक देशांमध्ये स्थानिक खाद्यपदार्थ, गाणी, नृत्य आणि इतर सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते, जे ख्रिसमसच्या उत्सवाला एक वेगळा रंग देतात.

भारतात सुद्धा  ख्रिसमस मोठ्या उत्साहात साजरा केला जातो, कारण येथे विविध संस्कृती आणि धर्मांचे लोक एकोप्याने राहतात. भारतात ख्रिसमस साजरा करण्याची पद्धत पाश्चात्त्य देशांपेक्षा थोडी वेगळी आहे, पण उत्साहात कोणतीही कमतरता नसते. ख्रिसमसच्या दिवशी चर्चमध्ये विशेष प्रार्थना आणि मिस्सा (Mass) आयोजित केल्या जातात.मित्र आणि कुटुंबीय एकमेकांना भेटवस्तू देतात. ख्रिसमसची गाणी गायली जातात. ख्रिसमसच्या दिवशी कुटुंबे एकत्र जेवतात आणि विविध प्रकारचे पदार्थ बनवतात. महाराष्ट्राच्या ग्रामीण भागांमध्ये ख्रिसमस थोड्या वेगळ्या पद्धतीने साजरा केला जातो. येथे पारंपरिक लोकनृत्य, गाणी आणि नाटके सादर केली जातात. काही ठिकाणी जत्रा आणि मेळ्यांचे आयोजनही केले जाते.

कुठलाही सण हा खाद्यपदार्थांशिवाय अपूर्ण आहे आणि त्यातही ख्रिसमस म्हटलं की केक आणि इतर गोड पदार्थांची आठवण येतेच. जगभरात ख्रिसमसच्या निमित्ताने विविध प्रकारचे केक आणि पदार्थ बनवले जातात, ज्यांची स्वतःची अशी वेगळी चव आणि परंपरा आहे.

• प्लम केक (Plum Cake): प्लम केक हा ख्रिसमसचा एक महत्त्वाचा आणि पारंपारिक केक आहे. हा केक ड्राय फ्रुट्स (Dry fruits), नट्स (Nuts) आणि साल्यांनी भरपूर असतो. 
• फ्रुट केक (Fruit Cake) : फ्रुट केक हा प्लम केकसारखाच असतो, पण त्यात जास्त प्रमाणात फळांचा वापर केला जातो. हा केक खूप दिवसांपर्यंत टिकतो, त्यामुळे तो ख्रिसमसच्या आधी बनवून ठेवला जातो. 
• जिंजरब्रेड केक (Gingerbread Cake): जिंजरब्रेड केक हा मसालेदार आणि गोड असतो. यात आले (Ginger), दालचिनी (Cinnamon) आणि इतर मसाल्यांचा वापर केला जातो. 
• यूल लॉग (Yule Log): यूल लॉग हा फ्रान्समधील एक प्रसिद्ध ख्रिसमस केक आहे. हा केक एका लाकडाच्या ओंडक्यासारखा दिसतो आणि चॉकलेटने (Chocolate) सजवलेला असतो. 
• कुकीज (Cookies): ख्रिसमसच्या वेळी विविध प्रकारच्या कुकीज बनवल्या जातात, जसे की जिंजरब्रेड मॅन (Gingerbread man), शुगर कुकीज (Sugar cookies) आणि शॉर्टब्रेड (Shortbread).
• कँडी केन (Candy Canes): कँडी केन हे लाल आणि पांढऱ्या रंगाचे गोड असतात, जे ख्रिसमस ट्रीवर (Christmas tree) लावण्यासाठी वापरले जातात.
• एगनॉग (Eggnog): एगनॉग हे दूध, अंडी, साखर आणि मसाल्यांपासून बनवलेले एक पेय आहे, जे ख्रिसमसच्या वेळी पिले जाते.
• स्टॉलन (Stollen): स्टॉलन हे जर्मनीमधील एक प्रसिद्ध ख्रिसमस ब्रेड आहे, ज्यात ड्राय फ्रुट्स आणि नट्स असतात.
• पॅनेटटोन (Panettone) : पॅनेटटोन हे इटलीमधील एक गोड ब्रेड आहे, जो ख्रिसमस आणि नवीन वर्षाच्या वेळी खाल्ले जातो.

याव्यतिरिक्त, प्रत्येक देशात आणि प्रदेशात ख्रिसमसच्या निमित्ताने खास पदार्थ बनवले जातात. उदाहरणार्थ, गोव्यात दोदोल, बेबिंका आणि नेवऱ्या (करंज्या) बनवल्या जातात.

ख्रिसमस हा केवळ एक धार्मिक सण नाही, तर तो प्रेम, आनंद आणि एकतेचा संदेश देणारा सण आहे. या दिवशी लोक एकमेकांना मदत करतात, गरजूंना दान करतात आणि समाजातील सलोखा वाढवण्याचा प्रयत्न करतात. चाल तर मग, घरात सजावट करूया, ख्रिसमस ट्री सजवूया, आणि आपल्या मनात आनंद भरूया. या ख्रिसमसला हसू, प्रेम आणि गोड पदार्थांनी भरपूर आनंद घेऊया!

Merry Christmas and Happy New Year!!

Read More blogs on Parenting Here